Notting Hill jest typowym przykładem londyńskiej dzielnicy, która przeszła zupełną transformację w ciągu zaledwie dwustu lat. Współcześnie jest jednym z najpopularniejszych miejsc na mapie turystycznej Londynu. Centrum znanego na całym świecie karnawału i targu antyków ciągnącego się wzdłuż malowniczej Portobello Road. Dawne Notting Hill dalekie było jednak od cukierkowych kolorów fasad i jaskraworóżowych piwonii na parapetach. W latach 20. XIX wieku mieszkańcami kwartału, obok wytwórców cegieł i zdunów, były głównie świnie. Tereny wokół Pottery Lane były wylęgarnią chorób i przestępczości do takiego stopnia, że pod koniec XIX wieku północno-zachodnia część Notting Hill była znana jako Avernus (łac. wejście do piekła). Wojny uliczne na tle rasowym, masowa imigracja ubogiej ludności z Karaibów oraz przeludnienie kamienic czynszowych to tylko nieliczne z problemów, z którymi tutejsi mieszkańcy borykali się aż do drugiej połowy XX wieku.
Historia Pottery Lane
O trudnych początkach Notting Hill przypomina nam dzisiaj Pottery Lane (Ulica Garncarska) znajdująca się w centralnej części dzielnicy. Przechadzając się tą wąską, urokliwą uliczką ciężko jest sobie wyobrazić, że oto znaleźliśmy się w miejscu, które niecałe dwa wieki temu było jednym z najniebezpieczniejszych na mapie podlondyńskich okolic. Określana przez ówczesnych mieszkańców mianem Cut-throat Lane (pot. Alejka Nożowników), ta niepozorna dróżka prowadziła w głąb slumsów znanych Londyńczykom jako Potteries & Piggeries (dosł. Cegielnie i Chlewnie).
Hodowcy świń zaczęli napływać w okolice Pottery Lane na początku XIX wieku, kiedy intensywne prace budowlane objęły tereny dzisiejszej dzielnicy Paddington oraz Marble Arch. Wysiedleni farmerzy zmuszeni do opuszczenia dotychczasowych farm, poszukiwali nowego, odludnego miejsca odpowiedniego do prowadzenia biznesu. W tym samym czasie tereny zachodniego Notting Hill służyły już za miejsce wydobycia gliny. Niezbędna do produkcji cegieł i płytek ceramicznych, była niezwykle pożądanym surowcem w erze szybkiego rozwoju Londynu. Stąd też drugą najliczniejszą grupą ludności, która wyemigrowała w te rejony, byli garncarze i zdunowie. Wypalanie cegieł odbywało się w dużych, wolno stojących piecach budowanych w pobliżu wyrobisk. Do dnia dzisiejszego zachował się tylko jeden z nich, stojący po wschodniej stronie Walmer Road. Przekonwertowany kilka lat temu na dom mieszkalny, został oddany pod wynajem za sumę £1100 tygodniowo.
Warunki mieszkalne przy Pottery Lane
Cegielnie, piece garncarskie i chlewnie zorganizowane pospołu na małym terenie, przy równoczesnym braku kanalizacji i systemu odwadniania gruntu, okazały się być mieszanką iście wybuchową. Już w 1838 roku Komisja ds. Biedoty Miejskiej zwróciła uwagę na skandaliczny stan tutejszych budynków mieszkalnych. Większość z nich była wybudowana na zastałych bajorach wody gromadzącej się w dziurach powstałych po wykopie gliny. W niektórych przypadkach podłogi zupełnie ustąpiły. Zdarzało się, że jeden róg pokoju zalany był stęchłą wodą, a w drugim, suchym kącie stało łóżko lub słomianka, na której spała cała rodzina. Brak jakiegokolwiek nadzoru budowlanego w rejonie ułatwił również dzikie osadnictwo. Wiele z baraków i chat skleconych własnoręcznie przez mieszkańców było de facto jednoizbowymi chlewami, w których nierzadko hodowcy dzielili dach nad głową z własną trzodą.
Więcej informacji na temat warunków życiowych panujących w slumsach Potteries & Piggeries odnajdujemy w raportach Miejskiej Komisji ds. Ścieków i Kanalizacji. Organizacja została powołana w 1847 roku, kiedy władze Londynu zagrożonego epidemią cholery, postanowiły zbadać stan sanitarny dzielnicy. Według jednego ze sprawozdań ilość mieszkańców Pottery Lane sięgała nawet 1,056 osób, przy czym liczba hodowanych świń wynosiła ponad 3 tysiące sztuk. Warto dodać, że powyższa statystyka dotyczy uliczki mającej zaledwie 300 metrów długości. W latach 1846-8 warunki życia ludzi były tak złe, że średnia wieku w momencie śmierci wynosiła tutaj 11 lat i 7 miesięcy, podczas gdy średnia dla całego Londynu równała się 37 lat.
Następstwa działalności przy Pottery Lane
Główną przyczyną wysokiej umieralności były liczne doły pokrywające cały teren. Wykopywane z rozmysłem przez hodowców, przeznaczone były do składowania gnojówki i innych nieczystości pochodzących z chlewni. Duża część z takich zbiorników znajdowała się w bezpośrednim sąsiedztwie budynków mieszkalnych. Okna sypialni nierzadko umieszczone były wprost nad nimi. Popularnym zajęciem lokalnych mieszkańców było również przygotowywanie i dystrybucja paszy dla trzody. Składała się na nią krew i owcze wnętrzności oraz inne odpady organiczne często znajdujące się w stanie zaawansowanego rozkładu. Odpadki te zbierano z eleganckich hoteli w dzielnicy West End oraz z lokalnych rzeźni, a następnie redukowano w ogromnych, miedzianych garach. Trudny do wytrzymania, chorobliwy odór unosił się po całej okolicy. Problem pogłębiały również nieutwardzone, zawalone nieczystościami drogi, a także wysokie skażenie wody w lokalnych studniach. Co więcej, intensywna praca pobliskich cegielni dodatkowo pokrywała teren głębokimi wyrobiskami. Te z kolei wypełnione były cuchnącym błotem złożonym z deszczówki, odpadków, gnojówki i ścieków wylewanych tam przez pobliskich lokatorów. Jeden ze stawów tego typu był tak duży, że miejscowi nazywali go „Oceanem”. Zakopano go w latach 60. XIX wieku w ramach programu mającego poprawić jakość życia mieszkańców. W 1892 roku teren dawnego „Oceanu” został przekształcony w dzisiejszy Avondale Park.
Rewitalizacja okolic Notting Hill
Wybuch epidemii cholery w 1849 roku dodatkowo pogłębił kryzys. W pierwszym miesiącu jej trwania odnotowano 21 zgonów w okolicy Pottery Lane. Kolejne 29 osób zmarło na tyfus i inne choroby wywołane niezdrowymi warunkami mieszkalnymi. Niedługo potem wskaźnik umieralności w Potteries & Piggeries osiągnął rekordowy wynik 60 osób na 1000 żyjących (średnia dla Londynu wynosiła wtedy 25 na 1000). Bieda, deprawacja i brud okolicy stały się powszechnie znane i potępiane w całym mieście. Większość farmerów została postawiona przed sądem za naruszanie norm sanitarnych. Wyrokiem sądu nakazano im bezzwłocznie usunąć trzodę z rejonu Pottery Lane. Groźba utraty jedynego źródła utrzymania skłoniła ubogich hodowców do wniesienia petycji do lokalnego magistratu. W wyniku tejże interwencji dalsze działania prawne nie zostały ostatecznie wyegzekwowane. I chociaż do 1856 roku liczba świń w rejonie zmalała o połowę, to wysokość wskaźnika śmiertelności ani drgnęła. Drugi atak cholery w 1854 roku zabił kolejnych 25 mieszkańców. Według raportu zdrowotnego na 1856 rok, 87% zgonów w dzielnicy nastąpiło wśród dzieci poniżej 5 roku życia. Prawdziwy przełom nastąpił dopiero na początku lat 60. XIX wieku. Władze miejskie rozpoczęły wtedy proces osuszania okolicznych gruntów, a następnie instalacji systemu kanalizacyjnego. W tym samym czasie główne ulice zostały wybrukowane, a w 1863 roku zakopano cuchnący „Ocean”. Masowa hodowla świń w rejonach Pottery Lane zakończyła się około 1878 roku. Z biegiem lat obskurne slumsy niepostrzeżenie stały się integralną częścią urokliwej, nowobogackiej dzielnicy Notting Hill. Tej, którą znamy dzisiaj.
Ryba
Ale ciekawostki 👍🏻👍🏻👍🏻